تحریم اسپاتیفای؛ واکنش هنرمندان به سرمایه‌گذاری مدیرعامل در هوش مصنوعی نظامی
اشتراک گذاری در شبکه‌های اجتماعی:
تحریم اسپاتیفای؛ نقطه عطفی برای اخلاق هوش مصنوعی و موسیقی
ماجرای تحریم اسپاتیفای حالا به یکی از داغ‌ترین بحث‌های موسیقی و فناوری تبدیل شده است. همه چیز از زمانی شروع شد که رسانه‌ها گزارش دادند دنیل اک (Daniel Ek)، مدیرعامل اسپاتیفای، بخش بزرگی از سرمایه خود را به شرکت Helsing اختصاص داده است. این شرکت در حوزه فناوری نظامی و هوش مصنوعی فعالیت می‌کند. افشای این سرمایه‌گذاری موجی از اعتراض میان هنرمندان به راه انداخت.
آغاز اعتراض با هنرمندان بزرگ
گروه Massive Attack پیشگام این تحریم بود. آنها بیانیه‌ای منتشر کردند و با صراحت از اسپاتیفای فاصله گرفتند. در بخشی از بیانیه نوشتند:
«سرمایه‌ای که از موسیقی و طرفداران به دست می‌آید نباید صرف توسعه فناوری‌های جنگی شود.»
بعد از این حرکت، گروه‌های King Gizzard & the Lizard Wizard، Xiu Xiu، Deerhoof و Godspeed You! Black Emperor هم تصمیم گرفتند آثارشان را از پلتفرم خارج کنند. این اقدام زنجیره‌ای نشان داد که موضوع تنها یک واکنش فردی نیست، بلکه یک جنبش گسترده در حال شکل‌گیری است.
چرا تحریم اسپاتیفای مهم است؟
اهمیت تحریم اسپاتیفای را می‌توان در سه سطح بررسی کرد:
-
اخلاقی: سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی جنگی با ارزش‌های انسانی و هنری تناقض دارد.
-
اقتصادی: ساختار درآمدی اسپاتیفای مدت‌هاست که هنرمندان را ناراضی کرده است. پرداخت حدود ۰.۰۰۴ دلار به ازای هر پخش برای بسیاری از موسیقی‌دانان مستقل سودی ندارد.
-
اجتماعی: کاربران با لغو اشتراک پریمیوم خود به جنبش پیوسته‌اند و این مسأله می‌تواند سود اسپاتیفای را کاهش دهد.
صدای هنرمندان مستقل
هنرمندان مستقل هم در این تحریم نقش فعالی دارند. فن ویلسون (Fenn Wilson)، خواننده و ترانه‌سرا، در گفت‌وگویی گفت:
«وقتی یک هنرمند کوچک تنها کاری انجام دهد، تأثیر زیادی ندارد. اما اگر جمعی از ما با هم اقدام کنیم، اسپاتیفای مجبور به واکنش خواهد شد.»
این دیدگاه نشان می‌دهد که حتی اگر قدرت اقتصادی هر هنرمند محدود باشد، اتحاد جمعی می‌تواند شرایط صنعت را تغییر دهد.
مدل اقتصادی اسپاتیفای زیر سؤال
تحریم اسپاتیفای دوباره توجه رسانه‌ها را به مدل اقتصادی این پلتفرم جلب کرده است. هنرمندان بارها توضیح داده‌اند که بیشتر ترک‌هایشان حتی به آستانه ۱۰۰۰ پخش هم نمی‌رسند. این یعنی هیچ درآمدی نصیب آنها نمی‌شود.
دکتر سوفی فریمن (Sophie Freeman)، پژوهشگر دانشگاه ملبورن، توضیح داد:
«اعتراض امروز تنها نتیجه سرمایه‌گذاری نظامی نیست. این خشم سال‌هاست وجود دارد. خبر اخیر فقط آن را آشکار کرد.»
واکنش کاربران و لغو اشتراک‌ها
کاربران اسپاتیفای هم در این ماجرا سکوت نکردند. بسیاری از مشترکان پریمیوم تصمیم گرفتند پرداخت ماهانه خود را متوقف کنند. هیرو (Hiro)، یکی از مشترکان، دلیلش را این‌طور شرح داد:
«وقتی نمی‌خواهم محصولی بخرم چون شرکت مادرش در جنگ سرمایه‌گذاری می‌کند، چرا باید ماهی ۱۵ دلار پرداخت کنم تا اسپاتیفای پول من را به سمت تسلیحات ببرد؟»
این رفتار نشان می‌دهد که کاربران قدرت دارند با تصمیمات مالی خود مسیر شرکت‌ها را تغییر دهند.
تهدید هوش مصنوعی برای موسیقی
در کنار این مسائل، هوش مصنوعی هم نگرانی‌های تازه‌ای ایجاد کرده است. نمونه‌ای از آن، گروه مجازی The Velvet Sundown بود که توانست بیش از ۳۳۰ هزار شنونده جذب کند، بدون اینکه هوش مصنوعی بودنش را آشکار کند.
الیزابت مودی (Elizabeth Moody)، متخصص حقوق رسانه، درباره این روند هشدار داد:
«مدل پرداخت فعلی هنرمندان، زمینه تقلب را باز می‌گذارد. با افزایش تولید موسیقی هوش مصنوعی، احتمال تقلب هم بالا می‌رود.»
او پیشنهاد کرد که پلتفرم‌ها باید سیستم نظارتی قوی‌تری بسازند تا جلوی سوءاستفاده را بگیرند.
آینده اسپاتیفای؛ فشار اخلاقی و اقتصادی
ترکیب بحران‌های اخلاقی، اقتصادی و فناورانه فشار سنگینی بر اسپاتیفای وارد کرده است. اگر این شرایط ادامه یابد، شرکت ناچار می‌شود تغییراتی ایجاد کند. در غیر این صورت، با از دست دادن هنرمندان و کاربران، جایگاه خود را در بازار از دست خواهد داد.
گروه‌های معترض بارها گفته‌اند:
«راه دیگری ممکن است.»
این جمله پیام روشنی دارد: هنرمندان آماده‌اند تا پلتفرم‌های جدید و عادلانه‌تری را جایگزین اسپاتیفای کنند.
جمع‌بندی
تحریم اسپاتیفای تنها یک خبر کوتاه درباره اختلاف هنرمندان و یک پلتفرم نیست. این موضوع به نقطه‌ای رسیده که اخلاق، اقتصاد و فناوری را به هم گره زده است.
هنرمندان می‌گویند موسیقی باید در خدمت صلح و آزادی باشد، نه جنگ. کاربران هم با لغو اشتراک نشان داده‌اند که حاضرند در این مسیر همراهی کنند.
به همین دلیل، ماجرای تحریم اسپاتیفای می‌تواند آغازگر تغییرات بزرگی در مدل درآمدی استریمینگ موسیقی و رابطه بین فناوری و هنر باشد.
تازه‌های هوش مصنوعی
