بزرگ‌ترین پروژه‌های زیرساختی هوش مصنوعی و سرمایه‌گذاری شرکت‌های تکنولوژی
اشتراک گذاری در شبکه‌های اجتماعی:
بزرگ‌ترین پروژه‌های زیرساخت هوش مصنوعی در جهان
با رشد سریع هوش مصنوعی، نه تنها نیاز به مدل‌های پیشرفته بیشتر شده، بلکه زیرساخت‌های قدرتمند و پرهزینه‌ای برای پشتیبانی از این مدل‌ها نیز ضروری است. مدیرعامل شرکت Nvidia، جنسن هوانگ، اخیراً تخمین زده است که تا پایان دهه جاری، بین ۳ تا ۴ تریلیون دلار صرف توسعه زیرساخت هوش مصنوعی خواهد شد. بخش زیادی از این هزینه‌ها توسط خود شرکت‌های فعال در حوزه هوش مصنوعی تأمین می‌شود. اما این رشد شتابان، فشار زیادی به شبکه‌های برق وارد کرده و ظرفیت ساختمان‌ها و دیتاسنترهای صنعتی را به حداکثر رسانده است.
در ادامه، بزرگ‌ترین پروژه‌های زیرساختی شرکت‌های برجسته‌ای مانند مایکروسافت، اوراکل، گوگل، متا و OpenAI را بررسی می‌کنیم.
سرمایه‌گذاری ۱ میلیارد دلاری مایکروسافت در OpenAI
یکی از مهم‌ترین رویدادهایی که موجب شروع موج فعلی هوش مصنوعی شد، سرمایه‌گذاری ۱ میلیارد دلاری مایکروسافت در OpenAI در سال ۲۰۱۹ بود. این قرارداد به مایکروسافت اجازه داد تا به صورت انحصاری ارائه‌دهنده خدمات ابری (Azure) برای OpenAI باشد.
با افزایش نیازهای محاسباتی برای آموزش مدل‌ها، بخش بیشتری از سرمایه‌گذاری مایکروسافت به شکل اعتبار ابری Azure ارائه شد. این معامله به نفع هر دو طرف بود: مایکروسافت فروش Azure را افزایش داد و OpenAI منابع بیشتری برای بزرگ‌ترین هزینه خود دریافت کرد.
در سال‌های بعد، مایکروسافت سرمایه‌گذاری خود را به نزدیک ۱۴ میلیارد دلار افزایش داد تا هنگام تبدیل OpenAI به شرکت سودده، بهره زیادی کسب کند. اخیراً OpenAI اعلام کرد که دیگر از خدمات ابری مایکروسافت به صورت انحصاری استفاده نخواهد کرد، اما مایکروسافت حق اولویت برای درخواست‌های زیرساخت آینده را دارد.
هم‌اکنون، بسیاری از شرکت‌های هوش مصنوعی از مدل مشابه استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، Anthropic با دریافت ۸ میلیارد دلار سرمایه از آمازون، سخت‌افزار این شرکت را برای آموزش مدل‌های هوش مصنوعی بهینه کرده است. گوگل کلود نیز با شرکت‌هایی مانند Loveable و Windsurf قراردادهایی برای ارائه خدمات ابری منعقد کرده است.
صعود اوراکل در بازار زیرساخت AI
شرکت اوراکل اخیراً با اعلام قرارداد ۳۰ میلیارد دلاری ارائه خدمات ابری با یک شریک نامشخص در سال ۲۰۲۵، توجه بسیاری را جلب کرد. بعداً مشخص شد این شریک، OpenAI بوده است. این قرارداد، اوراکل را به یکی از اصلی‌ترین ارائه‌دهندگان زیرساخت هوش مصنوعی تبدیل کرد.
چند ماه بعد، اوراکل قرارداد ۵۰۰ میلیارد دلاری پنج ساله برای قدرت محاسباتی با شروع در سال ۲۰۲۷ اعلام کرد. این قرارداد، حتی قبل از شروع هزینه، اوراکل را به نیروی مالی و زیرساختی قدرتمندی در بازار تبدیل کرد و سهام این شرکت را به بالاترین حد رساند.
ساخت دیتاسنترهای عظیم آینده
برای شرکت‌هایی مانند متا که زیرساخت‌های قبلی زیادی دارند، سرمایه‌گذاری در زیرساخت هوش مصنوعی پیچیده‌تر اما پرهزینه است. مارک زاکربرگ اعلام کرده است که متا تا پایان ۲۰۲۸ حدود ۶۰۰ میلیارد دلار در زیرساخت‌های ایالات متحده سرمایه‌گذاری خواهد کرد.
بخش عمده این سرمایه‌گذاری صرف قراردادهای ابری و ساخت دیتاسنترهای عظیم می‌شود. Hyperion در لوئیزیانا، با مساحت ۲۲۵۰ هکتار و توان محاسباتی ۵ گیگاوات، ۱۰ میلیارد دلار هزینه خواهد داشت و برای تأمین انرژی با یک نیروگاه هسته‌ای همکاری دارد. سایت Prometheus در اوهایو نیز از گاز طبیعی استفاده خواهد کرد.
با این حال، این توسعه‌ها هزینه‌های زیست‌محیطی نیز به همراه دارند. xAI متعلق به ایلان ماسک، دیتاسنتر هیبریدی و نیروگاه خود را در تنسی ساخت که به یکی از بزرگ‌ترین منابع انتشار آلاینده‌های هوا تبدیل شد.
پروژه عظیم Stargate
پس از دومین مراسم تحلیف رئیس‌جمهور سابق آمریکا، پروژه مشترک Stargate بین SoftBank، OpenAI و Oracle اعلام شد. هدف این پروژه، سرمایه‌گذاری ۵۰۰ میلیارد دلاری برای توسعه زیرساخت هوش مصنوعی در آمریکا بود.
طرح کلی پروژه شامل تأمین مالی توسط SoftBank و ساخت دیتاسنترها توسط Oracle با مشاوره OpenAI بود. ترامپ قول داد که موانع قانونی و نظارتی حذف شوند. اما از ابتدا، تردیدهایی وجود داشت و حتی ایلان ماسک به کمبود بودجه اشاره کرد.
با وجود کاهش هیاهو، پروژه همچنان ادامه دارد و ساخت ۸ دیتاسنتر در ابالین، تگزاس برنامه‌ریزی شده است که آخرین ساختمان آن تا پایان ۲۰۲۶ به بهره‌برداری می‌رسد.
تأثیر اقتصادی و زیست‌محیطی زیرساخت AI
سرمایه‌گذاری‌های میلیارد دلاری در زیرساخت هوش مصنوعی نه تنها بازار فناوری را تحت تأثیر قرار می‌دهند، بلکه فشار زیادی بر شبکه‌های انرژی و محیط زیست وارد می‌کنند. همکاری شرکت‌ها با نیروگاه‌های هسته‌ای، استفاده از گاز طبیعی و انتشار آلاینده‌ها نشان می‌دهد که توسعه هوش مصنوعی باید با مسئولیت زیست‌محیطی همراه باشد.
در کنار آن، رشد سریع زیرساخت‌ها باعث شکل‌گیری فرصت‌های شغلی جدید، توسعه اقتصاد دیجیتال و افزایش سرمایه‌گذاری‌های کلان در تکنولوژی شده است.
جمع‌بندی
زیرساخت هوش مصنوعی یکی از بزرگ‌ترین حوزه‌های سرمایه‌گذاری جهان است. مایکروسافت، اوراکل، متا، گوگل و OpenAI با پروژه‌های میلیارد دلاری خود، هم بازار فناوری را متحول کرده‌اند و هم چالش‌های زیست‌محیطی و انرژی را ایجاد کرده‌اند. با ادامه رشد این فناوری، می‌توان انتظار داشت که پروژه‌های بزرگ‌تر، سرمایه‌گذاری‌های کلان و دیتاسنترهای پیشرفته‌تر در آینده نزدیک شکل بگیرند.
تازه‌های هوش مصنوعی
